Tegenstrijdigheden in de Bijbel

Vraag: Goed. Maar staan er niet meer dan honderd tegenstrijdigheden in de Bijbel die de Goddelijke onfeilbaarheid ongeloofwaardig maken?

Er bestaan talrijke lijsten van vermeende tegenstrijdigheden in de Bijbel. Het is opmerkelijk hoeveel sceptici naar deze lijsten verwijzen wanneer zij de Bijbel verwerpen, zelfs als zij de Bijbel zelf nooit gelezen hebben. Als de Bijbel inderdaad onnauwkeurigheden bevat, dan zou dit natuurlijk aantonen dat die delen van de Schriftteksten geen Goddelijke oorsprong zou kunnen hebben. Maar hoewel het erg makkelijk is om de Bijbel van fouten en tegenstrijdigheden te beschuldigen, is het een andere zaak om dit ook te bewijzen.

Op het eerste gezicht lijken bepaalde Bijbelteksten tegenstrijdig met andere passages in de Bijbel, maar een nader onderzoek laat toch een andere situatie zien. Op de eerste plaats moeten redelijke sceptici het eens kunnen zijn met onze definitie van een tegenstrijdigheid. De "wet van de non-contradictie", die de basis vormt voor elke logische redenering, stelt dat iets niet tegelijkertijd "a" en "niet a" kan zijn. Het kan bijvoorbeeld niet tegelijkertijd op dezelfde locatie dag en nacht zijn. Als een Bijbelse tekst deze wet overtreedt, dan is het dus vastgesteld dat er een tegenstrijdigheid bestaat. Maar op basis van diezelfde wet kan gesteld worden dat twee uitspraken van elkaar kunnen verschillen zonder tegenstrijdig te zijn.

Een ooggetuige in een rechtszaak kan bijvoorbeeld getuigen dat hij twee mensen op de plaats van een misdrijf zag, Jan en Stef, terwijl een andere getuige getuigt dat hij daar alleen Stef heeft gezien. Deze verklaringen zijn niet tegenstrijdig. In een rechtbank zouden deze verklaren zelfs als complementair worden beschouwd. Dit is de aard van een groot aantal van de vermeende tegenstrijdigheden die in de Bijbel worden aangetroffen. In het boek Matteüs lezen we bijvoorbeeld dat Jezus twee blinde mannen ontmoette. In Marcus en Lucas lezen we dat Jezus slechts één man ontmoette. In Matteüs en Marcus lezen we dat Jezus drie keer alleen ging bidden in de olijfgaard van Getsemane, terwijl we in Lucas lezen dat Jezus slechts één keer alleen ging bidden. Volgens de standaarden voor bewijsvoering in het strafrecht en de wet van de non-contradictie zijn dit geen tegenstrijdige passages, maar toch komen deze allemaal in de beruchte lijstjes voor.

Sommige tegenstrijdigheden in de Bijbel lijken alleen tegenstrijdig vanwege de complexiteit van de Bijbelvertaling. Een analyse van de oorspronkelijke talen van de Bijbel (Hebreeuws voor het Oude Testament en Grieks voor het Nieuwe Testament) kan een groot aantal van de schijnbare problemen oplossen. Dit is niet anders dan in het geval van andere tekstuele beschouwingen van vertaald materiaal. Het Boek Handelingen bijvoorbeeld bevat twee verslagen over de bekering van Paulus op zijn reis naar Damascus. In Handelingen 9:7: "De mannen die met Saulus meereisden, stonden sprakeloos; ze hoorden de stem wel, maar zagen niemand." In Handelingen 22:9: "De mensen die bij me waren, zagen wel het licht, maar hoorden niet de stem van hem die tegen me sprak" (NBV). Op het eerste gezicht lijken deze verklaringen tegenstrijdig; de één zegt dat de metgezellen van Paulus een stem hoorden, terwijl de ander zegt dat er geen stem werd gehoord. Maar, de Griekse tekst brengt uitkomst in deze zaak. Het gebruik van het woord “'horen” (“akouo”) is verschillend in de twee verslagen. In Handelingen 9:7 wordt het gebruikt op een genitieve wijze, in Handelingen 22:9 op een accusatieve wijze. De genitieve constructie drukt uit dat er iets gehoord wordt of dat bepaalde geluiden het oor bereiken, maar niets geeft aan of dat ook begrepen wordt. De accusatieve constructie daarentegen beschrijft “horen” op een manier die ook een mentaal begrip bevat van het gesproken bericht. Hieruit wordt duidelijk dat de twee passages elkaar niet tegenspreken. Daarom ontkent Handelingen 22:9 niet dat de metgezellen van Paulus bepaalde geluiden hoorden; er staat slechts dat zij de geluiden die zij hoorden niet begrepen.

Het is uitermate fascinerend hoeveel mensen Gods Woord afwijzen, omdat zij zich concentreren op een kleine lijst met vermeende tegenstrijdigheden in de Bijbel. En toch kijken mensen de andere kant op wanneer zij worden geconfronteerd met het wonder van de structuur, de samenhang, de integratie, de historische betrouwbaarheid, het archeologische bewijs, de wetenschappelijke inzichten, de bevestiging door seculiere verslagen en de honderden vervulde profetieën van de Bijbel (waar geen enkel ander "heilig boek" zich mee kan meten). Wanneer de Bijbel vergeleken wordt met andere historische teksten, dan is de dubbele standaard in de tekstuele kritiek overduidelijk.

Terug naar de FAQ