Afleidingen in het Christelijke leven

Afleidingen in het Christelijke leven – Hoe Postman het zag
Neal Postman (1931-2003) was een leraar en een cultuurcriticus die sommige zaken duidelijker zag dan anderen. In de inleiding van zijn veelgeprezen en bekritiseerde boek "Wij lachen ons dood: het openbaar debat in het tijdperk van de showbusiness" toonde Postman zijn uitzonderlijke begrip van onze moderne cultuur. De volgende vergelijking tussen de pessimistische visies van George Orwell en Aldous Huxley is zeker vermeldenswaardig.

    “We hielden ons oog op 1984. Toen het jaar kwam, maar de profetie niet uitkwam, zongen mensen zachtjes ter ere van zichzelf... 'Waar de terreur ook mag hebben toegeslagen, wij zijn zelf tenminste niet bezocht door de nachtmerries van George Orwell.'

    Maar we vergeten dat er naast het donkere visioen van George Orwell nog een andere was. Een beetje ouder en misschien wat minder bekend, maar zeker even huiverig: Aldous Huxleys "Heerlijke Nieuwe Wereld". De meeste mensen, zelfs geleerden, denken dat Huxley en Orwell over dezelfde dingen profeteerden, maar dat is onjuist. Orwell waarschuwde voor een externe onderdrukking. Maar in Huxleys visie is er geen "Big Brother" nodig om mensen te beroven van hun autonomie, volwassenheid en geschiedenis. Zoals hij het zag, zullen mensen van hun eigen onderdrukking houden en de technologie aanbidden die hun zelfstandig denken zal overnemen.

    Orwell vreesde de mensen die boeken zouden verbannen. Huxley vreesde het gebrek aan redenen om boeken te verbannen, omdat er niemand meer een boek zou willen lezen. Orwell vreesde de mensen die ons zouden beroven van informatie. Huxley vreesde de mensen die ons zo veel informatie zouden toedienen, dat we zouden worden gereduceerd tot een passieve en egoïstische toestand. Orwell vreesde dat de waarheid voor ons verborgen zou worden, terwijl Huxley vreesde dat de waarheid irrelevant voor ons zou worden. Huxley vreesde dat we zouden veranderen in een banale cultuur, waarin we slechts druk bezig zijn met drugs, seks en vermaak.

    Zoals Huxley opmerkt in"Brave New World Revisited", maken de liberalen en de rationalisten, die voortdurend klaar staan om zich tegen tirannie te verzetten, "de fout om geen rekening te houden met de oneindige honger van de mens naar afleidingen". In "1984", voegde Huxley toe, werden mensen bedwongen door pijn toe te brengen. In "Brave New World" worden ze bedwongen door genot toe te dienen. Samengevat: Orwell vreesde dat we zullen vergaan door wat we haten. Huxley vreesde dat we zullen vergaan door wat we liefhebben.

    Postmans boek gaat over de mogelijkheid dat Huxley, en niet Orwell, het bij het juiste eind had.

Afleidingen in het Christelijke leven – De afleidende elementen
Terwijl de Kerk druk bezig is met het tellen van seksscènes en vulgariteiten in muziek en films, of probeert om onophoudelijk "relevant" te zijn, hebben we een nog belangrijkere invloed van de entertainment over het hoofd gezien: het vermogen om ons af te leiden. Onze cultuur is een cultuur waarin de grootste uiting van zondigheid domheid is. We slagen er niet in om daadwerkelijk te leven en deel uit te maken van de werkelijke, vaak rommelige menselijke relaties, instellingen en leefsituaties om ons heen. Zoals Postman stelde, amuseren wij ons tot de dood erop volgt.

Laten we duidelijk zijn: de muziek en de films zijn het probleem niet. Het probleem is de dood van kunst en creativiteit op het altaar van het altijddurende amusement. Kunst wordt niet gebruikt om het leven te verduidelijken, zoals God het heeft gewild, maar is gereduceerd tot een narcotische vervanging van het leven; haar enige doel is het bevredigen van onze hartstochten. Wanneer dit soort entertainment een bepalend onderdeel van een cultuur wordt, dan wordt diepgang vervangen door sensatiedrang, uitmuntendheid door populariteit, dialoog door geslepen zwaarden, en overdenkingen door afleidingen. Met andere woorden: we worden dom.

We hoeven enkel maar te kijken naar de huidige politieke dialoog en onze fascinatie met beroemdheden, om de analyse van Postman in actie te zien.

Afleidingen in het Christelijke leven – Zullen wij ook afgeleid worden?
Als Postman gelijk heeft, dan schieten sommige van de meest gebruikte Christelijke strategieën tekort. De meest voorkomende strategie is vervanging: "Christelijke versies" worden aangeboden van populaire vormen van entertainment. Als popsterren populair zijn, ontdekken we toch gewoon een Christelijke popster. Als hiphop populair is, bieden we "Christelijke" hiphop aan. Omdat onze versie niet zal vloeken en Jezus herhaaldelijk genoemd wordt, noemen we het Christelijk. Er wordt vaak geen gedacht geschonken aan artistieke kwaliteit, nauwkeurigheid van de songteksten of de potentiële invloed op de cultuur.

Er zijn verschillende problemen met deze strategie. Ten eerste bestaan er geen "heiligmakende afleidingen". We zijn er om harten en geesten te hebben die actief zijn in het leven en in de wereld. Christelijke entertainment kan net zo afleidend zijn als wat we ermee hebben vervangen, zeker voor mensen die verslaafd zijn aan het gevoel dat ze vermaakt moeten worden.

Ten tweede: als entertainment ons dom maakt, maakt Christelijke entertainment van ons domme Christenen. Als de voorganger ons niet kan vermaken, besluiten we dat hij onze aandacht niet waard is, ongeacht de inhoud van zijn woorden. De psalmen en lofzangen hoeven niet echt een theologische klank te hebben of een muzikaal pareltje te zijn, zolang ze ons maar het gevoel geven dat we met aanbidding bezig zijn (wat dat ook mag betekenen). Sprekers en schrijvers zonder ook maar enige diepgang worden megasterren ondanks hun oppervlakkige boodschap. Onze verslaving aan entertainment heeft onze geesten gecastreerd en onze harten gebagatelliseerd.

Tot slot: opgepoetste entertainment is niet Christelijk. Een van de grootste troeven van het Christelijke wereldbeeld is het vermogen om de werkelijke menselijke toestand te presenteren. Cruciaal voor het Christelijke beeld van het leven en de wereld is de breuk die ontstaan is door de zondeval. Soms blijkt uit onze Christelijke ervaring dat het goedbedoelde woord verkeerd wordt opgevat, de goedbedoelde handeling kwetst en de goedbedoelende mens toch niet zo goedbedoelend is. Wij kunnen dingen verprutsen. Wij kunnen falen. Wij kunnen anderen verwonden. Tegelijkertijd worden wij getraumatiseerd door het gepruts, het falen en de verwondingen van anderen.

Als kunst de werkelijkheid wil overbrengen, dan zijn mollige, naakte engeltjes ontoereikend. In deze wereld van zondige acteurs en actrices kunnen kunstenaars die Gods redding willen communiceren het kwaad niet uit de weg gaan. Zij zullen naast het licht ook de duisternis moeten weergeven, naast eenheid ook gebrokenheid, en naast het leven ook de dood. We moeten de wereld meer bieden dan zomaar naïef optimisme. We moeten hoop bieden. Het Christelijke leven is meer dan "het positieve alternatief" of "veilig voor het hele gezin". Heb je ooit het boek Rechters gelezen of 1 Korintiërs?

Afleidingen in het Christelijke leven – Een stap vooruit
Wat heeft een afgeleide wereld nodig? "Oren om te horen" en "ogen om te zien"! Dit is het unieke potentieel dat echte Christelijke kunst in zich draagt. In de traditie van Händels "Messiah" over de redding van de mens, of van Tolkiens uitbeelding van de gevaren van macht in "The Lord Of The Rings", of O'Connors ontleding van het menselijk hart in "A Good Man Is Hard To Find", heeft de Christelijke artiest het unieke vermogen om de realiteit vanuit het Bijbelse wereldbeeld voor te stellen aan een afgeleide wereld.

Echter, de verantwoordelijkheid rust niet alleen op de schouders van de kunstenaars en artiesten, maar ook op de schouders van de consumenten van die kunst. Zoals C.S. Lewis al beweerde, zijn de ontvangers van artistieke werken "veel te snel tevredengesteld". We moeten beter worden in het bekijken, beluisteren en misschien zelfs vermijden wat voor kunst moet doorgaan. Er is in het Christelijke leven en in de Christelijke aanbidding geen ruimte voor een nonchalante aanvaarding van wat ons geboden wordt.

Christenen spreken vaak over opwekking. Wij verlangen naar vernieuwde getuigenissen, gebeden, toewijding en godvruchtigheid. Wij moeten ook verlangen naar vernieuwde verbeeldingskracht, opdat we God en anderen nog beter kunnen liefhebben en kunnen “onderscheiden waar het op aankomt” (Filippenzen 1:10).

Leer meer!


WAT DENK JIJ? - Wij hebben allemaal gezondigd en verdienen allemaal Gods oordeel. God, de Vader, stuurde Zijn eniggeboren Zoon om dat oordeel op Zich te nemen voor iedereen die in Hem gelooft. Jezus, de Schepper en eeuwige Zoon van God, die Zelf een zondeloos leven leidde, hield zo veel van ons dat Hij voor onze zonden stierf om zo de straf op Zich te nemen die wij verdienen. Volgens de Bijbel werd Hij begraven en stond Hij op uit de dood. Als jij dit werkelijk gelooft, er in je hart op vertrouwt en alleen Jezus als je Redder aanvaardt door te zeggen: "Jezus is Heer", dan zul je van het oordeel gered worden en de eeuwigheid met God in de hemel doorbrengen.

Wat is jouw antwoord?

Ja, vandaag heb ik besloten om Jezus te volgen

Ja, ik ben al een volgeling van Jezus

Ik heb nog steeds vragen