5 maart


VII. Wetten voor het algemeen welzijn.

Een kenmerk van de Wetten van Mozes, dat deze wezenlijk verschillend maakt van de wetten van niettheocratische naties, is de aandacht die wordt geschonken aan het beschermen van de zwakken, de armen en de vreemdelingen. Een voorziening die in de wet steeds terugkomt is bijvoorbeeld dat elke wet, op enkele uitzonderingen na, van toepassing is op zowel burgers als niet-burgers (hierin zit een herinnering aan het feit dat de Israëlieten zelf ooit als vreemdelingen in Egypte werden onderdrukt). Naast de algemene principes van eerlijkheid en bescherming, zoals we deze in alle wetten aantreffen, zijn er diverse specifieke wetten die oproepen tot liefdadigheid, bijzonder respect voor bepaalde personen en zorg voor het menselijke en natuurlijke leven.

A. Vereisten voor liefdadigheid.

Lev. 19:9,10, 23:22
OVERSCHOT VAN OOGST VOOR DE ARMEN. "Wanneer u de oogst binnenhaalt, moet u de randen van het veld niet helemaal afmaaien en wat op de grond is gevallen, moet u naderhand niet verzamelen. Hetzelfde geldt voor de wijnoogst; haal niet alle druiven van de planten en laat wat op de grond is gevallen, gewoon liggen. Laat het liggen voor de armen en voor hongerige reizigers, want Ik ben de HERE, uw God."

Deut. 24:19-22
OVERSCHOT VAN OOGST VOOR ANDEREN. "Als u in de oogsttijd een schoof van het veld vergeet te halen, ga dan niet terug om hem te halen. Laat hem achter voor de vreemdelingen, wezen en weduwen; dan zal de HERE, uw God, u zegenen en voorspoed geven bij alles wat u doet. Als u de olijven van uw olijfbomen slaat, zoek de takken dan niet nog een keer na; laat het overblijfsel hangen voor de vreemdelingen, wezen en weduwen. Hetzelfde geldt voor de druiven in uw wijngaard; zoek na het plukken de planten niet nog eens na, maar laat het overblijfsel achter voor hen die het nodig hebben. Onthoud dat u slaven was in het land Egypte; daarom geef ik u dit gebod."

Deut. 23:24,25
BEPERKINGEN VOOR ONTVANGERS. "Van de druiven uit andermans wijngaard mag u net zoveel eten als u lust, maar neem geen druiven mee in een mand of iets dergelijks. Hetzelfde geldt voor andermans koren; u mag met uw hand aren plukken, maar gebruik geen sikkel."

Lev. 25:35-38
ONDERHOUD VAN DE ARMEN. "Als uw broeder verarmt, bent u verplicht hem te helpen; nodig hem uit als gast onder uw dak. Ongeacht of hij Israëliet of buitenlander is. Vrees uw God en laat uw broeder bij u wonen en bereken geen rente over het geld dat u hem leent. Onthoud dat goed: geen rente! Geef hem wat hij nodig heeft uit uw eigen beurs; probeer geen voordeel te behalen! Want Ik, de HERE, uw God, haalde u uit het land Egypte om u het land Kanaän te geven en om uw God te zijn."

B. Verplichtingen met betrekking tot respect en onderhoud.

1. Ouders

Het gezin vormt de kern van elke samenleving en het hart van elk gezin is de relatie tussen ouder en kind. Om zowel financieel onderhoud als gepaste houdingen binnen deze verantwoordelijkheid te waarborgen, wordt kinderen geboden hun ouders te eren.

Deut. 5:16
EREN VAN OUDERS GEBODEN. "Eer uw vader en uw moeder naar het gebod van de HERE, uw God; als u dat doet, zult u een lang en voorspoedig leven hebben in het land dat Hij u geeft."

Lev. 19:3a
RESPECT VOOR OUDERS. "U moet uw vader en moeder eren."

Ex. 21:17, Lev. 20:9
OUDER VERVLOEKT. "Ieder die zijn vader of moeder vervloekt, moet zeker ter dood worden gebracht; hij heeft zijn eigen vlees en bloed vervloekt."

Deut. 21:18-21
OPSTANDIGE ZOON. "Als een man een koppige en opstandige zoon heeft, die ondanks strafmaatregelen weigert zijn ouders te gehoorzamen, moeten zijn ouders hem bij de leiders van de stad brengen en zeggen: 'Deze zoon van ons is koppig en opstandig. Hij wil ons niet gehoorzamen; hij gooit met geld en drinkt teveel!' Dan zullen de mannen van zijn stad hem door steniging ter dood brengen. Op die manier moet u dit kwaad uit uw midden verwijderen en heel Israël zal horen wat is gebeurd en diep ontzag hebben voor de HERE."

2. Bejaarden

Lev. 19:32
RESPECT VOOR OUDEREN. "Eer en respecteer de ouderen, in ontzag voor God; Ik ben de HERE."

3. Weduwen en wezen

Ex. 22:22-24
ZORG VOOR NABESTAANDEN. "Weduwen en wezen mogen niet slecht worden behandeld; als u dat toch doet en zij roepen mijn hulp in, zal Ik u met het zwaard doden, zodat uw vrouwen weduwen en uw kinderen wezen worden."

4. Vreemdelingen

Ex. 22:21, 23:9, Lev. 19:33,34
ZORG VOOR BUITENLANDERS. "Vreemdelingen in uw land mag u niet onderdrukken of uitbuiten. Zij moeten worden behandeld als iedere andere burger; houd van hen als van uzelf. Vergeet niet dat ook u vreemdelingen bent geweest in het land Egypte. Ik ben de HERE, uw God."

Lev. 24:22
ZELFDE WET VOOR BUITENLANDERS. "U zult dezelfde wet hanteren voor de buitenlander en de geboren Israëliet, want Ik ben de HERE, uw God."

5. Doven en blinden

Lev. 19:14
RESPECT VOOR GEHANDICAPTEN. "U mag niet vloeken tegen een dove of een blinde iets in de weg leggen. Heb ontzag voor uw God; Ik ben de HERE!"

6. Buren en naasten

Lev. 19:16
LASTER VERBODEN. "Roddel niet. Doe niets dat het leven van uw naaste in gevaar brengt, want Ik ben de HERE."

Lev. 19:17,18
TWEEDE WET VAN DE LIEFDE. "U mag uw broeder niet haten. Vermaan ieder die zondigt, want als u er niets van zegt, bent u even schuldig als hij.
Wees niet haatdragend of wraakzuchtig, maar heb uw naaste net zo lief als uzelf, want Ik ben de HERE."

Ex. 23:4,5, Deut. 22:1-4
NOODHULP. "Als u ziet dat een os of een schaap van iemand verdwaalt, doe dan niet alsof u het niet ziet; breng het dier terug naar zijn eigenaar. Als u niet weet wie de eigenaar is, neem het dan mee naar uw eigen huis en houd het daar tot de eigenaar het dier komt zoeken en geef het hem dan terug. Hetzelfde geldt voor ezels, kleding of iets anders dat u vindt. Bewaar het voor de eigenaar en onttrek u niet aan uw verantwoordelijkheid.
Als u iemand bezig ziet een os of een ezel overeind te krijgen, nadat het dier is gaan liggen, kijk dan niet de andere kant op. Ga erheen en help hem!"

Om respect voor de bezittingen van anderen te waarborgen, verbiedt het laatste van de Tien Geboden zelfs het soort houding dat zou leiden tot een onrechtmatige verwerving van andermans goed.

Deut. 5:21
BEGEERTE. "U mag geen verlangend oog laten vallen op de vrouw van een andere man, noch hem benijden om zijn huis, land, dienaren, ossen, ezels, noch om iets anders dat hij bezit!"

C. Behandeling van dieren.

Deut. 25:4
GEPASTE VOEDING. "U mag een os geen muilband omdoen, terwijl hij uw koren dorst."

Deut. 22:6,7
RESPECT VOOR VOGELS. "Als u een vogelnest op de grond ziet liggen of u ziet er één in een boom en er zitten jonge vogels of eieren in, waar de moeder in het nest op zit, haal dan niet de moeder en haar jongen weg. Laat haar gaan en neem alleen de jongen. De HERE zal u daarvoor zegenen."

VIII. Regels voor oorlogvoering.

A. Voorbereiding op de strijd.

Deut. 20:1-4
PRIESTERS MOETEN BEMOEDIGEN. "Als u optrekt tegen een leger dat groter en sterker is dan het uwe, met veel meer paarden en strijdwagens, wees dan niet bang. De HERE, uw God, is bij u; dezelfde God, Die u veilig uit Egypte wegleidde! Voordat u de strijd aanbindt, zal een priester voor het volk gaan staan en zeggen: 'Luister naar mij, mannen van Israël! Wees niet bang als u vandaag ten strijde trekt! Want de HERE, uw God, gaat met u mee! Hij zal tegen uw vijanden vechten en u de overwinning geven!'"

Deut. 20:5-9
DOELGERICHTE TROEPEN SELECTEREN. "Dan zullen de legeraanvoerders de mannen op de volgende manier toespreken: 'Wie van u heeft een nieuw huis gebouwd en het nog niet in gebruik genomen? Laat die teruggaan naar huis! U zou in de strijd kunnen omkomen en dan zou iemand anders uw huis in gebruik nemen! Heeft iemand een wijngaard geplant en nog geen enkele druif ervan gegeten? Als dat zo is, ga dan terug naar huis! U zou in de strijd kunnen sterven en iemand anders zou uw druiven opeten! Is iemand kort geleden verloofd? Vooruit, ga terug naar huis en trouw eerst! Want u zou in de strijd kunnen sterven en iemand anders zou met uw verloofde trouwen. En verder, is iemand bang? Als u dat bent, ga dan naar huis, voordat u ook anderen bang maakt!' Na deze woorden te hebben gesproken, zal de legeraanvoerder zijn onderaanvoerders aanwijzen."

B. Regels voor belegeringen.

Deut. 20:10-15
VERAFGELEGEN STEDEN. "Wanneer u de stad waartegen u gaat vechten nadert, stuur dan eerst boodschappers vooruit om de inwoners vrede aan te bieden. Als zij dat aanbod aannemen en de stadspoorten voor u openen, zullen alle inwoners uw dienaren worden en u belasting betalen. Maar als zij de vrede weigeren, moet u de stad belegeren. Als de HERE, uw God, de stad aan u heeft gegeven, dood dan iedere mannelijke inwoner; de vrouwen, kinderen, het vee en de buit mag u voor uzelf houden. Deze aanwijzingen gelden alleen voor steden in het buitenland, niet voor de steden die in het beloofde land liggen."

Deut. 20:16-18
KANAANITISCHE STEDEN. "Want in die steden mag u niemand sparen; vernietig alle leven. U moet de Hethieten, Amorieten, Kanaänieten, Ferezieten, Hevieten en Jebusieten volledig vernietigen. Dit is het gebod van de HERE, uw God. Dit gebod moet voorkomen dat deze volken u verleiden tot het aanbidden van hun afgoden en het meedoen aan hun gruwelijke gebruiken. Op die manier zou u zwaar zondigen tegen de HERE, uw God."

Deut. 20:19,20
BOMEN MOETEN GESPAARD WORDEN. "Als u een stad belegert, verwoest dan niet de fruitbomen. Eet zoveel fruit als u wilt, maar hak de bomen niet om. Zij zijn immers geen vijanden die moeten worden gedood! Alleen bomen die geen voedsel leveren, mag u omhakken. Gebruik deze voor ladders, torens en stormrammen voor de belegering."

C. Voorschriften voor het legerkamp.

Deut. 23:9
REINHEID IN KAMP. "Als u in oorlog bent, moeten de mannen in het kamp het kwaad uit de weg gaan."

Deut. 23:10,11
NACHTELIJKE ONREINHEID. "Iedere man die 's nachts onrein wordt door een zaadlozing, moet het kamp verlaten en buiten blijven tot de avond; daarna moet hij zich baden en bij zonsondergang weer terugkeren in het kamp."

Deut. 23:12-14
SANITAIRE VOORSCHRIFTEN. "Het toiletgebied moet buiten het kamp liggen. Iedere man moet een schepje in zijn uitrusting hebben. Als hij zijn behoefte doet, moet hij een kuil graven en de uitwerpselen met aarde bedekken. Het kamp moet heilig zijn, want de HERE, uw God, is bij u om u te beschermen en ervoor te zorgen dat uw vijanden het onderspit delven; de HERE wil niets onbehoorlijks bij u zien, anders keert Hij Zich tegen u."

D. Soldaten en het huwelijk.

(Deut. 24:5)
(VRIJSTELLING VAN DIENSTPLICHT)

(Deut. 21:10-14)
(HUWEN VAN GEVANGENEN)

Download (Het Boek)
Download (Statenvertaling)

De chronologische Bijbel -- maart



Met dank aan Biblica en Harvest House Publishers. Nadruk en reproductie verboden.
Voor meer details, lees alsjeblieft onze copyrightvoorwaarden



WAT DENK JIJ? - Wij hebben allemaal gezondigd en verdienen allemaal Gods oordeel. God, de Vader, stuurde Zijn eniggeboren Zoon om dat oordeel op Zich te nemen voor iedereen die in Hem gelooft. Jezus, de Schepper en eeuwige Zoon van God, die Zelf een zondeloos leven leidde, hield zo veel van ons dat Hij voor onze zonden stierf om zo de straf op Zich te nemen die wij verdienen. Volgens de Bijbel werd Hij begraven en stond Hij op uit de dood. Als jij dit werkelijk gelooft, er in je hart op vertrouwt en alleen Jezus als je Redder aanvaardt door te zeggen: "Jezus is Heer", dan zul je van het oordeel gered worden en de eeuwigheid met God in de hemel doorbrengen.

Wat is jouw antwoord?

Ja, vandaag heb ik besloten om Jezus te volgen

Ja, ik ben al een volgeling van Jezus

Ik heb nog steeds vragen